Kiedy kończymy szkołę, studia, jesteśmy młodzi i dopiero zaczynamy rozwijać swoją ścieżkę kariery, nikomu z nas nie przejdą nawet przez myśl takie terminy jak: emerytura, staż pracy czy też ile lat mi pozostało do przepracowania. Jednak z każdym kolejnym rokiem, z każdym nowym doświadczeniem, zaczynamy powoli analizować tematy związane z przyszłością oraz tym, czy w tej przyszłości z tego co sobie wypracuję, dam radę żyć? Czy będę miała odpowiednią ilość lat przepracowanych? Czy każdy rodzaj wykonywanej pracy, będzie się wliczał do stażu?
I tak naprawdę co wlicza się do stażu pracy?
Może na początek zapoznajmy się z terminem, co to takiego ten staż pracy. Staż pracy to długość wszystkich okresów zatrudnienia, które mają bardzo istotne znaczenie przy ustalaniu uprawnień pracowniczych, np. prawo do urlopu wypoczynkowego. Do okresu zatrudnienia, wlicza się wszystkie dotychczasowe okresy, w których byliśmy zatrudnieni, bez względu na przerwy jakie mieliśmy w zatrudnieniu oraz sposób w jaki stosunek pracy ustał.
Staż pracy, najczęściej jest to czas, w którym pracownik wykonuje swoją pracę na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru bądź spółdzielczej umowy o pracę, bez względu na to w jaki sposób została ona rozwiązana czy też na wielkość etatu. Jeżeli pracownik w jednym czasie podejmuje pracę na kilka etatów, do stażu pracy wlicza się wyłącznie tylko jeden stosunek pracy.
Staż ma także wpływ na to, jakie mamy na daną chwilę uprawnienia pracownicze, dlatego warto, żeby pracownik przedstawił dokumenty potwierdzające jego staż, dzięki którym ma prawo do korzystania z uprawnień, jakie z daną firmą są związane, np. są to: prawo do urlopu, prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia, prawo do emerytury, prawo do nagrody jubileuszowej, prawo do odprawy. Przyznawanie dodatkowych premii czy tez nagród i ich zasady, powinno być określone w wewnętrznych przepisach firmy, obowiązujących u danego pracodawcy.
Czas zaliczany do stażu pracy, to także czas pozostawania poza stosunkiem pracy, który na mocy prawa wlicza się do okresu zatrudnienia. Jest to bardzo zróżnicowana grupa ze względu na charakter, zakres oraz warunki wliczania do stażu. Zaliczamy m.in. następujące okresy: odbywania studiów doktoranckich – jednak nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora, pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego, czynnej i zawodowej służby wojskowej, za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik podjął pracę, prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka, o który skrócono czas wypowiedzenia w razie zwolnienia pracownika z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie, pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium otrzymywanego przez bezrobotnego w trakcie szkolenia, na które został skierowany przez starostę, a także stypendium otrzymywanego bądź w trakcie odbywania stażu na podstawie skierowania starosty, bądź przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych.
Istnieją także okresy, których nie możemy wliczyć do stażu pracy, należy do nich zatrudnienie na innej podstawie niż umowa o pracę, czyli umowa zlecenie, umowa o dzieło. Pomimo tego, że odciągane są składki w trakcie trwania umowy zlecenia, na zasadach podobnych jak w umowie o pracę, nie ma możliwości zaliczenia tego okresu na jej podstawie do stażu, od którego zależą prawa pracownika takie jak chociażby urlop wypoczynkowy.
Świadczenie pracy przez pracownika na umowę zlecenie, agencyjną o dzieło czy też inna umowę cywilnoprawną, nie jest uwzględniane przez Kodeks pracy jako zatrudnienie. Jeśli pracownik nie jest zatrudniony tzn, że nie pozostaje w stosunku pracy, co za tym idzie, że ten czas nie wlicza się jemu do stażu pracy, tak samo jak prowadzenie własnej działalności gospodarczej.
Jak widać temat nie jest wcale taki prosty. Dużo młodych ludzi, czy to po szkole średniej czy też po skończonych studiach, podejmuje dorywcze prace na umowę zlecenie czy też o dzieło.
Jak widać z perspektywy czasu, korzyści płynące z takiego rodzaju zatrudnienia są tylko chwilowe, dające w danym czasie zarobek. Jednak czas nie stoi w miejscu, lecz gna jak szalony i takim sposobem uciekają nam lata pracy, które do stażu się nie zaliczają. Będąc w wieku przedemerytalnym, nie jeden z nas zobaczy jak ważna bywa każda godzina, przepracowana na umowie o pracę, licząca się do emerytury, w momencie gdy jej nam może zabraknąć.
